ലോകം ഓഗസ്റ്റ് മാസത്തിലെ 10 ന് ലോക സിംഹ ദിനമായി ആചരിക്കുകയാണ്. സിംഹങ്ങളുടെ എണ്ണം കുറയുന്ന സാഹചര്യത്തിൽ അവയുടെ സംരക്ഷണം സംബന്ധിച്ച അവബോധം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനായാണ് ഇങ്ങനെ ഒരു ദിവസം ആഘോഷിക്കുന്നത്.
ഇന്റർനാഷണൽ യൂണിയൻ ഫോർ
കൺസർവേഷൻ ഓഫ് നേച്ചറിൻ്റെ (IUCN) റെഡ് ലിസ്റ്റ് പ്രകാരം വംശനാശ ഭീഷണി നേരിടുന്ന ജീവിയായി സിംഹത്തിനെയും കണക്കാക്കിയിട്ടുണ്ട്. ഏഷ്യാറ്റിക് സിംഹം ഇന്ത്യയിൽ കാണപ്പെടുന്ന അഞ്ച് വലിയ പൂച്ച ഇനങ്ങളിൽ ഒന്നാണ്. റോയൽ ബംഗാൾ കടുവ, ഇന്ത്യൻ പുള്ളിപ്പുലി, മേഘപ്പുലി, മഞ്ഞു പുലി എന്നിവയാണ് മറ്റ് നാല് ഇനങ്ങൾ. 2020 ജൂണിൽ ഗുജറാത്ത് സർക്കാർ നടത്തിയ സിംഹങ്ങളുടെ സെൻസസ് അനുസരിച്ച്, ഇവയുടെ എണ്ണത്തിൽ വർദ്ധനവ് രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. 2015-ലെ 523 എണ്ണത്തിൽ നിന്ന് 2020ൽ 674 ആയി സിംഹങ്ങളുടെ സംഖ്യ വർദ്ധിച്ചു. ഇന്ത്യയിൽ സിംഹങ്ങളുടെ എണ്ണത്തിൽ 29 ശതമാനം വർദ്ധനവാണ് കഴിഞ്ഞ 6 വർഷത്തിനിടെ രേഖപ്പെടുത്തിയത്.
ഏഷ്യ, ആഫ്രിക്ക, മിഡിൽ ഈസ്റ്റ്, യൂറോപ്പ് എന്നീ മേഖലകളിൽ സിംഹങ്ങൾ സ്വതന്ത്രമായി വിഹരിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും കഴിഞ്ഞ 100
വർഷങ്ങളിലെ കണക്കുകൾ പരിശോധിക്കുമ്പോൾ അവയുടെ എണ്ണത്തിൽ 80 ശതമാനം കുറവുണ്ടായിട്ടുണ്ട്. സിംഹങ്ങൾ നിലവിൽ 25 ലധികം ആഫ്രിക്കൻ രാജ്യങ്ങളിലും ഒരു ഏഷ്യൻ രാജ്യത്തിലുമാണുള്ളത്. സമീപകാല സർവേ അനുസരിച്ച് അവയുടെ എണ്ണം ഏകദേശം 30,000 ൽ നിന്ന് 20,000 ആയി കുറഞ്ഞുവെന്നാണ് കണക്കുകൾ.
ഇന്ത്യയിലുള്ള ഏഷ്യാറ്റിക് സിംഹങ്ങൾ കൂടുതലും കാണപ്പെടുന്നത് നിയന്ത്രിത ഗിർ വനത്തിലും ദേശീയോദ്യാന പരിസര പ്രദേശങ്ങളിലുമാണ്.
എന്നാൽ പണ്ട് ഇവ ഇന്തോ-ഗംഗാ സമതലങ്ങളിൽ ചുറ്റിനടന്നിരുന്നു. പടിഞ്ഞാറ് സിന്ധ് മുതൽ കിഴക്ക് ബീഹാർ വരെയും വ്യാപിച്ചിരുന്നു. സിംഹങ്ങൾ ഇന്ത്യൻ പുരാണങ്ങളുടെയും രാജകീയ ചിഹ്നങ്ങളുടെയും സാംസ്കാരിക സ്വത്വത്തിന്റെയും
ഭാഗമായിരുന്നുവെന്ന് നിരവധി ചിത്രങ്ങളും സാഹിത്യവും സിംഹ വേട്ടയുടെ രേഖകളും വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. എന്നാൽ ബ്രിട്ടീഷ് കൊളോണിയൽ ഭരണകാലത്ത് സിംഹങ്ങളെ വലിയ തോതിൽ വേട്ടയാടുകയും അവയുടെ എണ്ണം വളരെയധികം കുറയുകയും ചെയ്തു.
സിംഹങ്ങൾ ആവാസവ്യവസ്ഥയിലെ പരമോന്നത വേട്ടക്കാരാണ്. പാരിസ്ഥിതിക സന്തുലിതാവസ്ഥ നിലനിർത്താൻ സഹായിക്കുന്നതിൽ സിംഹങ്ങൾക്ക് വളരെ വലിയ പങ്കുണ്ട്. സിംഹങ്ങൾ തങ്ങളുടെ ഇരകളുടെ ജനസംഖ്യ ആരോഗ്യകരവും കരുത്തുറ്റതുമായി നിലനിർത്തുന്നു. കാരണം അവർ കൂട്ടത്തിലെ ദുർബലരായ ഇരകളെയാണ് ലക്ഷ്യമിടാറുള്ളത്. പരോക്ഷമായി ഇത് ഇരകളുടെ ജനസംഖ്യയിൽ രോഗനിയന്ത്രണത്തിന് സഹായിക്കുന്നു. സിംഹങ്ങളുടെ സംരക്ഷണം പ്രകൃതിദത്ത
വനമേഖലകളുടെയും ആവാസവ്യവസ്ഥകളുടെയും സംരക്ഷണത്തിനും ജൈവവൈവിധ്യം പരിപാലനത്തിനും സഹായിക്കുന്നു.
ഇന്ത്യൻ സർക്കാർ ഇതിനകം തന്നെ വിവിധ പദ്ധതികളിലൂടെ കാട്ടിലെ രാജാവിനെ സംരക്ഷിക്കാനുള്ള നിരവധി ശ്രമങ്ങൾ നടത്തുന്നുണ്ട്. എന്നാൽ ജനസംഖ്യയിലെ വർദ്ധനവും വനവിസ്തൃതി കുറയുന്നതും കാരണം പ്രകൃതിദത്ത ആവാസവ്യവസ്ഥയെയും ഇരകളെയും തേടി സംരക്ഷിത പ്രദേശങ്ങളിൽ നിന്ന് വളരെ ദൂരത്തേക്ക് സിംഹങ്ങൾ നീങ്ങാൻ തുടങ്ങി. ഇത് അവ മനുഷ്യരിലേയ്ക്ക് കൂടുതൽ അടുക്കാൻ കാരണമായിട്ടുണ്ട്, ആവാസ വ്യവസ്ഥയെ പരിപാലിക്കുന്ന ഈ വേട്ടക്കാരെ സംരക്ഷിച്ചില്ലെങ്കിൽ, പരസ്പരബന്ധിതമായ
ആവാസവ്യവസ്ഥയ്ക്ക് കോട്ടം തട്ടുമെന്ന കാര്യം
തീർച്ചയാണ്.
കഴിഞ്ഞ 100 വർഷത്തിനുള്ളിൽ സിംഹങ്ങൾ 80 ശതമാനത്തോളം അപ്രത്യക്ഷമായി. മനുഷ്യവികസനം മൂലം ആവാസവ്യവസ്ഥയുടെ നാശവും വിഘടനവും സിംഹങ്ങളെ ഒറ്റപ്പെട്ട ദ്വീപുകളിലേക്ക് പരിമിതപ്പെടുത്തുന്നു. ഇത് അവയുടെ വംശനാശ സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഒരു കാലത്ത് പേർഷ്യ (ഇറാൻ) മുതൽ കിഴക്കൻ ഇന്ത്യയിലെ പലമാവു വരെ നീണ്ടു കിടക്കുന്നതായിരുന്നു ഏഷ്യാറ്റിക് സിംഹങ്ങൾ. വിവേചനരഹിതമായ വേട്ടയും ആവാസവ്യവസ്ഥയുടെ നാശവും മൂലം ഇവ വംശനാശത്തിൻ്റെ വക്കോളം എത്തി. 1890 കളുടെ അവസാനത്തോടെ ഗുജറാത്തിലെ ഗിർ വനങ്ങളിൽ 50 ൽ താഴെ എണ്ണം മാത്രമായിരുന്നു ഇവയുണ്ടായിരുന്നത്. കേന്ദ്ര സംസ്ഥാന
സർക്കാരുകളുടെ കർശനമായ
ഇടപെടലുകളുടെ ഫലമായി ഏഷ്യാറ്റിക് സിംഹങ്ങളുടെ എണ്ണം വർദ്ധിക്കുകയുണ്ടായി
1648.79 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തിയുള്ള ഗിർ പ്രൊട്ടക്റ്റഡ് ഏരിയ നെറ്റ്വർക്കിലെ ഏഷ്യാറ്റിക് സിംഹങ്ങളുടെ ജനസംഖ്യ 2015 ലെ അവസാന സെൻസസ് പ്രകാരം 523 ആണ്. അതിൽ ഗിർ നാഷണൽ പാർക്ക്, ഗിർ സാങ്ച്വറി, പനിയ സാങ്ച്വറി, റിസർവ്വ് ചെയ്ത വനങ്ങൾ, സംരക്ഷിത വനങ്ങൾ, തരംതിരിക്കാത്ത വനങ്ങൾ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. ലോകത്തെ അവസാനത്തെ സ്വതന്ത്ര ജനസംഖ്യയായ ഏഷ്യാറ്റിക് സിംഹത്തെയും അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ആവാസവ്യവസ്ഥയെയും പരിരക്ഷിക്കുന്നതിനും സംരക്ഷിക്കുന്നതിനുമായി ഇന്ത്യാ ഗവൺമെൻ്റ് പരിസ്ഥിതി, വനം,
കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാന മന്ത്രാലയം "ഏഷ്യാറ്റിക്
സിംഹ സംരക്ഷണ പദ്ധതി" ആരംഭിച്ചിട്ടുണ്ട്.
Lion day celebration August 10 is World Lion Day